Doorgaans leeft wesp maar één seizoen en in het najaar sterven ze af. Net zoals bij hommels overwinteren alleen de bevruchte wespenkoninginnen. Na de winterslaap beginnen de koninginnen met het bouwen van een nieuw nest. Dit kan zowat overal zijn. Wespen willen zich vooral veilig en beschut voelen. Hierdoor kunnen ze een nest maken in huis, in spouwmuren, op zolder, in kassen, in bomen en ook in de grond.

Wespen en hun nest

Een wespennest is een mooi bouwwerk. Het nest wordt gemaakt van vermalen stukjes tak, hout, bladeren en zelfs insectendelen die vermengd zijn met speeksel. Verder kunnen er nog andere materialen gebruikt worden. Welke materialen is afhankelijk van de wespensoort. Met al het materiaal bouwt de koningin diverse kleine kamertjes voor al haar eitjes.

De eerste eitjes worden in april gelegd en zijn rond de tweede helft van mei volwassen geworden. Dit zijn de eerste werkers. Zij bouwen verder aan het nest en voeden tegelijkertijd ook de nieuwe larven. De koningin houdt zich op dat moment enkel nog bezig met eitjes leggen en verlaat het wespennest niet meer. Uit niet-bevruchte eitjes ontstaan ten slotte mannetjes die dienen om de jonge koninginnen voor het volgend jaar te bevruchten.

Eenmaal de druiven gevonden, zijn wespen niet meer te stoppen

De werkers voeden de larven met vermalen insecten. Vervolgens krijgen de werkers een zoet braaksel van de larven. Daarmee voeden de werkers zichzelf. Daarnaast vinden de wespen suikers in de nectar van bloemen en in honingdauw op bomen. Bomen die veel last van bladluizen hebben gehad, worden daarom later in het seizoen bezocht door wespen.

Doordat wespen een fotografisch geheugen hebben, vinden ze hun nest altijd terug. Dit geheugen helpt ze ook de plaatsen waar veel voedsel aanwezig is te vinden.

Op het einde van het seizoen zijn er veel minder larven. Hierdoor krijgen de werkers veel minder zoet braaksel. Om toch aan de nodige voeding te komen gaan ze op zoek naar zoetigheid bij ons. Vervolgens trekken de nieuwe koninginnen in oktober-november hun eigen plan en sterft hun oude nest af. Oude wespennesten worden niet meer hergebruikt.

Soorten wespen

Om wespen effectief te bestrijden is het verstandig om te achterhalen van welke wespensoort je last hebt. Hieronder lichten wij van Biogroei een aantal veelvoorkomende soorten wespen toe.

Aziatische hoornaar

De Aziatische hoornaar wesp (Vespa Velutina), ook wel zwarte wesp genoemd, is een exotische wesp die sinds 2017 in ons land is gesignaleerd. Deze wesp is te herkennen aan zijn kleine formaat. Zo is de Aziatische hoornaar kleiner dan de Europese hoornaar, die tot 3 cm kan groeien. Een tweede verschil met de Europese hoornaar zijn de poten. De poten van de Europese soort zijn volledig bruin, terwijl de Aziatisch hoornaar zwarte poten heeft met gele uiteinden.

De Aziatische hoornaar vormt een bedreiging voor honingbijen. Deze wesp vangt honingbijen vlak bij de vliegopening van de bijenkast. Ten onrechte wordt de Aziatische hoornaar geschetst als de enige bijendief, maar dat is het niet het geval. Naast honingbijen voedt deze wesp zich met insecten en kan ook op zoetigheid afkomen. De nesten van de Aziatische hoornaar zijn meestal vrijhangend, hoog in bomen.

Duitse wesp

Europese hoornaar

De Duitse wesp behoort ook tot de groep ‘limonadewespen’. Net als de gewone wesp vangt deze wespensoort veel insecten zoals vliegen en muggen om aan de larven te voeden. Pas in de tweede helft van de zomer krijgen ze last van suikertekort waardoor ze ons lastig vallen op terrasjes.

Zowel de gewone wesp als de Duitse wesp kunnen zich net als de Aziatische hoornaar voeden met bijen. Dit gebeurt vooral in de nazomer, omdat de wespen dan massaal op zoek gaan naar zoetstoffen en de honingvoorraad van de bijen valt daar ook onder. In het najaar gaan de wespen ook op late bloeiers, zoals klimop, vliegen op zoek naar nectar.

Europese hoornaar

De Europese hoornaar (Vespa Crabro), ofwel de paardenwesp, is een grote wesp die vaak verward wordt met de Aziatische hoornaar wesp. Hierdoor wordt de Europese hoornaar regelmatig ten onrechte gedood.

Je herkent deze wespensoort aan de roodbruine kleur. Verder kan deze wesp tot 4 cm lang worden. Net zoals een honingbij steek de Europese hoornaar zelden: alleen in geval van bedreiging zal deze wesp steken. Verder huisvest deze wespensoort zich in holtes van bomen. Hierdoor komt de Europese hoornaar vooral voor in bossen en op zandgronden.

Franse veldwesp

Een nest van Franse veldwespen in de Biogroei-tuin in 2018

De Franse wesp, ofwel de Franse veldwesp (Polistes dominula), wordt 12 tot 18 mm lang. Deze wespensoort leeft voornamelijk van insecten en is niet geïnteresseerd in zoete dranken. Daarom ervaar je geen overlast van deze wesp. De Franse veldwesp maakt het nest in holtes op beschutte plaatsen. Daar bouwt deze wespensoort open nesten waardoor de wespen zichtbaar blijven. De koningin overwintert zowel in bomen als in huizen.

Typisch voor de Franse veldwesp is dat deze wespen meerdere kleine nesten bouwen in een straal van 5 meter. In tegenstelling tot de gewone wesp en Duitse wesp tolereert de Franse veldwesp geen andere wespennesten in haar buurt. Verder steken deze wespen enkel overdag als je in hun vliegroute loopt of als ze zich in gevaar wanen.

Gewone wesp

De gewone wesp, die ook deel uitmaakt van de groep ‘limonadewespen’, wordt tot 2 cm groot. Ze bezorgen in de tweede helft van de zomer overlast, omdat er op dat moment minder larven in de nest aanwezig zijn. Kenmerkend aan deze wespensoort is de ingesnoerde overgang van het borststuk naar het achterlijf. Verder lijkt de gewone wesp erg op de Duitse wesp. Het verschil tussen de soorten is vooral te zien aan hun nesten: de Duitse wesp heeft een grijs nest en gewone wespen een gelig tot roodbruin wespennest hebben. De kleur is namelijk afhankelijk van het materiaal dat de wespen gebruiken om het nest op te bouwen.

Graafwesp

Van de graafwesp zijn er vele soorten te vinden in België en Nederland. Deze wespensoort leeft solitair in holletjes in de grond of in holle stengels. Graafwespen steken overigens niet. Ze hebben wel een angel, maar die ze gebruiken alleen tijdens hun jacht op insecten.

Horzel wesp

De horzel wesp behoort ook tot de wespenfamilie en zijn 3,5 cm lang. Horzels zijn niet agressief: alleen als ze zich bedreigd voelen kunnen ze steken. In Nederland komt de horzel vooral in het oostelijk deel van het land voor en in België nauwelijks. Net als bij de andere wespen verzamelt de horzel wesp veel insecten om te voeren aan de larven. De horzel voedt zichzelf met plantensap dat wordt opgelikt in beschadigde bomen of deze wesp bijt in takken om hier sap uit te zuigen. Ook overrijp fruit vindt de horzel wesp lekker. Verder jaagt deze wespensoort ’s nachts gewoon door, want dan zijn nachtvlinders een ideale prooi.

Japanse reuzenhoornaar

De Japanse reuzenhoornaar (Vespa mandarinia japonica) is een ondersoort van de ‘Aziatische reuzenhoornaar’ (Vespa mandarinia). Deze wespensoort wordt tot 5 cm lang en de spanwijdte van de vleugels is meer dan 6 cm. De Japanse reuzenhoornaar komt niet vaak voor in de omgeving van huizen, meestal zoekt deze wesp een plekje in de natuur.

Rode wesp

De rode wesp (Vespula rufa) is 10 tot 19 mm groot. Deze wesp heeft een rode tekening op het achterlijf, vandaar ook de naam. De rode wesp maakt het nest ondergronds, maar wel dichtbij de oppervlakte. Hierdoor kom je deze wespensoort tegen in open ruimtes, lichte bossen en zandgroeven.

Nog meer wespen

Deze lijst van wespensoorten is uiteraard niet volledig. Er zijn nog vele kleine wespen die ons niet storen, maar evengoed deel uitmaken van ons ecosysteem. Als je meer informatie wilt over andere wespensoorten en hoe je ze kunt bestrijden, dan kun je contact met ons opnemen. Wij van Biogroei helpen je namelijk maar al te graag!

Wespen onderscheiden van zweefvliegen

Jonge zweefvlieg

Wespen worden regelmatig in de war gehaald met zweefvliegen. In het eerste opzicht lijken zweefvliegen immers sprekend op wespen. Hoewel de vorm en kleur gelijk is aan wespen, zijn zweefvliegen nog steeds vliegen. Als je goed kijkt, dan kun je zweefvliegen wel van wespen onderscheiden. Vliegen, dus ook zweefvliegen, hebben namelijk maar twee vleugels die ze in rust opzij spreiden. Wespen hebben daarentegen vier vleugels en ze vouwen hun vleugels in rust bovenop hun rug. Verder ontbreekt bij zweefvliegen de wespentaille en zijn de antennes zeer kort in vergelijking met wespen en bijen.

Een andere manier waarop je wespen van zweefvliegen kunt onderscheiden is het vlieggedrag. Tijdens de vlucht blijven zweefvliegen regelmatig op dezelfde zweven in de lucht of hangen ze boven bloemen. Dit gedrag vertonen wespen niet. Bovendien zijn zweefvliegen veel vroeger in het voorjaar actief dan wespen. Verder blijven zweefvliegen in het algemeen in de buurt van planten en komen dus geen zoetstoffen aan tafel zoeken. Als je fel gekleurde kleding draagt, dan komen de vliegen soms wel naar je toe. Ze denken dan dat je kleding bloemen zijn. Het grootste verschil is misschien nog wel het gebrek aan een angel. Vliegen, en dus ook zweefvliegen, hebben ze geen angel.

Zweefvliegen wil je overigens niet bestrijden, want zij leveren een belangrijke bijdrage omtrent het bestuivingswerk. Bovendien zijn de larven van de zweefvliegen goede bladluisbestrijders. Hierdoor vind je de larven van zweefvliegen regelmatig in natuurlijke tuinen, in groenten of op sierplanten die geteisterd worden door bladluizen.

Sluipwespen zijn geen klassieke wespen

Geparasiteerde bladluizen door een sluipwesp

Naast zweefvliegen zijn er ook nog sluipwespen. Sluipwespen zijn nuttige insecten die schadelijke insecten parasiteren. Denk hierbij aan bladluizen, witte vlieg poppen, rupsen en poppen van vlinders. De vrouwtjes van de sluipwesp hebben geen angel maar een legboor om eitjes te leggen in of op hun prooi. In tegenstelling tot een wesp is een sluipwesp klein en fijn gebouwd. Alleen met een geoefend oog kun je deze insecten in de natuur waarnemen. Wat je wel kunt zien, zijn de parasiteringen op het blad.

Aphidius is een familie vol met verschillende soorten sluipwespen die bladluizen parasiteren. Zo parasiteren de Encarsia en Eretmocerus sluipwespen de witte vlieg. Voor het parasiteren gaan sluipwespen altijd op dezelfde manier te werk. Hierdoor kun je het ook herkennen. Eerst leggen de sluipwespen een eitje in de bladluis of in de pop van de witte vlieg. Vervolgens ontwikkelt een nieuwe sluipwesp zich n de schadelijke insecten. Daardoor sterven hun prooien af en verkleuren de insecten uiteindelijk. Een geparasiteerde bladluis ziet eruit als een opgeblazen mummie, meestal beige-bruin van kleur. Als er een gaatje zichtbaar is, dan is de nieuwe sluipwesp uit de mummie gekomen

Wespensteek

Gestoken worden door een wesp is geen pretje. Het is immers pijnlijk en het voelt branderig aan. Dit komt door het gif dat de wesp in je lichaam spuit. Als een wesp gestoken heeft, dan blijft er overigens geen angel achter. Verder is het goed om te weten dat een wespensteek van een hoornaar wesp pijnlijker is dan een steek van een gewone wesp. De reden hiervoor is de angel: de hoornaar wesp heeft een langere angel in verhouding tot een gewone wesp.

Ik ben gestoken door een wesp

Voor een wespensteek hoef je in principe niet naar de dokter te gaan. Ben je gestoken door een wesp? Leg dan een cold pack op de wespensteek en neem eventueel een pijnstiller.

Bij een wespensteek moet je wel naar de dokter gaan als:

• Je in de mond of keel bent gestoken
• De zwelling erg groot wordt en je ziek begint te voelen
• Je een allergische reactie krijgt of in anafylactische shock gaat, dit laatste kan dodelijk zijn dus bel dan een ambulance!
• Je meerdere wespensteken in één keer hebt gekregen

Meerdere wespensteken

Bij veelvuldige steken is de totale hoeveelheid ingespoten gif groter. Naast lokale pijnen kunnen ook andere symptomen zich voordoen. Denk hierbij aan braken, hoofdpijn, daling van de bloeddruk en soms stuipen of bewustzijnsverlies.

Mijn hond is gestoken door een wesp

Is jouw hond gestoken door een wesp? Dan geldt dezelfde redenering als bij de mens. Wanneer het dier op zijn lichaam gestoken is, dan zal dit pijnlijk en irriterend maar het is verder niet gevaarlijk. Net als bij de mens kun je in dat geval een coolpack leggen op de wespensteek of de plek even wassen met sodawater.

Helaas worden honden regelmatig in het gezicht, op hun tong of in hun keel gestoken, omdat ze de wesp besnuffelen of proberen op te eten. Steken in de bek, neus of keel zijn wel risicovol. Bij een serieuze zwelling kunnen de luchtwegen namelijk afgekneld worden. Raadpleeg dan ook direct de dierenarts!

Mijn kat heeft een wespensteek

Is je kat gestoken door een wesp? Ook dan is het verhaal gelijkaardig. Als de kat in de mond wordt gestoken, dan moet je direct naar de dierenarts. Dit geldt ook bij allergische reacties of anaphylactische reacties van je kat.

Hoe wespen bestrijden?

De meeste mensen hebben de reflex om wespen direct te bestrijden als ze ermee geconfronteerd worden. Dit is echter voor niet nodig, want wespen zijn juist nuttig. Afhankelijk van de plaats van de wespennest, kun je dus bekijken of je al dan niet gaat ingrijpen. Hieronder geven we korte toelichting waar de wespennesten kunnen ontstaan, of je die wespen moet bestrijden en hoe je dat het beste kunt doen.

• Wespennest in het dak (onder dakpannen): deze plek voor een wespennest is in principe alleen vervelend als de wespen vervolgens het huis binnendringen. Als de wespen onder de dakpannen blijven, dan is het niet nodig om ze te bestrijden. Na het seizoen verdwijnen de wespen namelijk vanzelf.
• Wespennest in de spouwmuur: hierbij geldt dezelfde regel als bij een wespennest in het dak. Zolang de wespen niet in huis komen, dan is er geen probleem.
• Wespennest in huis of op zolder: een wespennest op deze plek is lastig te tolereren. Het is belangrijk om eerst te observeren waar de wespen naartoe vliegen zodat je het nest kunt vinden. Zodra je dit weet, maak je vervolgens een afspraak met een professionele verdelger. De brandweer doet dit ook tegen betaling. De kosten om wespen te bestrijden ligt tussen €25,- en €75,-.
• Wespennest in de tuin of in de grond: op deze locaties veroorzaken wespen geen last. Hierdoor kun je ze gewoon met rust laten en hun ding laten doen. Wespen vangen namelijk veel insecten in de tuin en zijn erg daarom nuttig.
• Wespennest in appelboom: een wespennest op deze plek kan tot schade leiden. Appels, pruimen, perziken en druiven worden dan ook vaak getroffen door wespenvraat zodra de vruchten rijp zijn. De schade aan het fruit kan aanzienlijk oplopen, mogelijk zelfs van jaar op jaar. Warme, droge zomers zijn ideaal voor wespen en tot ’s avonds laat blijven ze actief. Heb jij een wespennest in een fruitboom? Dan is het aan te raden om meerdere wespenvallen te hangen in de nabijheid van de bomen.

Wespenval

Biogroei wespenval

Een manier om wespen te bestrijden is door wespenvallen op te hangen. Daarom vind je uiteraard een wespenval in ons assortiment. De Biogroei-wespenval vul je eerst met zoete vloeistof voordat je deze ophangt. Na verloop van tijd kun je de val zeer gemakkelijk reinigen door de vangpot los te draaien. Eenmaal schoon kun je de val opnieuw met een zoete vloeistof vullen en hij is weer klaar voor gebruik!

Tip: doe in de wespenval een mengsel van bier en zoete vloeistof. Door de combinatie met alcohol trek je geen bijen aan, enkel wespen en vliegen.

Fruithoesjes

Naast wespenvallen vind je ook fruithoesjes in ons aanbod om wespen te bestrijden. Met fruithoesjes kun je gemakkelijk het fruit beschermen. Deze zakjes hang je simpelweg rond het fruit. Doe dit voordat er schade is door wespenvraat. Vooral bij druiven is een fruithoesje een goede oplossing. Bovendien geven ze extra bescherming tegen zonnebrand.

Zelf wespen bestrijden

Het is niet altijd handig om het heft in eigen handen te nemen als het gaat om wespen bestrijden. De meest voorkomende wespen (de gewone wesp en Duitse wesp) kunnen zeer grote nesten maken. Zodra deze wespen zich bedreigd voelen, dan kunnen ze jou massaal aanvallen. Wil je toch graag zelf aan de slag? Wespen bestrijden met poeder kan in dat geval door een poeder bij de ingang van het nest aan te brengen. Vervolgens nemen de wespen het vergif mee het nest in wanneer ze in en uit te vliegen.

Wanneer kun je wespen best bestrijden? Het beste moment is ‘s avonds als de wespen in hun nest zijn. Dan is de kans namelijk het kleinst dat je gestoken wordt. Besef wel dat zulke wespenpoeder geen biologisch of ecologisch bestrijdingsmiddel is tegen wespen. De meest diervriendelijke methode om wespen te bestrijden, is deze te verjagen. Je doodt ze dan niet maar jaagt ze weg.

Wespen bestrijden met azijn

Een alternatief is om een bakje met azijn neerzetten. Dit zou kunnen helpen om wespen op een afstand te houden, omdat ze niet van de azijngeur houden. Door wat kruidnagel, citroenpartjes of sinaasappelpartjes toe te voegen aan de azijn, kan het mengsel nog beter werken.

Wespen verjagen

De beste oplossing om wespen te verjagen is de waspinator! Dit neppe wespennest hang je aan goed zichtbaar voor de wespen, bijvoorbeeld aan je parasol. Als de wespen de waspinator waarnemen, dan veronderstellen ze dat er al een wespennest is. Vervolgens vliegen ze weg. Hierdoor heb je dus geen last meer van de wespen. De wespennest-dummy kun je overigens overal gebruiken. Hang de waspinator vooral op plekken waar je geen last wilt hebben van wespen. Denk bijvoorbeeld aan de groentekas. Verder kun je dit neppe wespennest het beste op 2 tot 2,5 m hoogte bevestigen.

Let op! Als er reeds een wespennest aanwezig is binnen 4 à 6 meter in de omgeving, dan gaat de waspinator niet meer werken!

Andere manieren om wespen te verjagen

Verder kun je wespen weghouden van je terras door middel van sterke kruiden. Zo kun je een wierookstokje branden, lavendel geurkaarsen aansteken, maar ook rozemarijn, citroengras, kruidnagel, salie en anijs kunnen helpen. De enige voorwaarde is dat de geuren sterk genoeg moeten zijn, aangezien je buiten zit en veel geur door de wind verloren gaat.

Solitaire wespen bestrijden?

Bijenkast in de Biogroei-tuin

Bestrijd absoluut geen solitaire wespen! Je reactie is puur op angst gebaseerd als je solitaire wespen en bijen wilt bestrijden. Het is namelijk niet nodig; solitaire wespen doen geen kwaad en zijn nuttig. Hetzelfde geldt trouwens voor de honingbijen. Bijen zijn geen wespen, dus probeer vooral het onderscheid te zien. Honingbijen zijn essentieel voor ons ecosysteem en worden helaas al erg bedreigd door de Varroamijt. Bescherm ze dus in plaats van te bestrijden! Overigens steken zowel de solitaire wespen als de bijen niet.

Waarom zijn deze wespen zo nuttig? Solitaire bijen bestuiven ten eerste onze planten, net als de honingbij. Sommige soorten bestuiven één specifieke soort plant. Met het verdwijnen van de plant, verdwijnt ook de insect. Ten tweede zijn solitaire wespen meestal vleeseters. Hierdoor vangen ze veel insecten uit onze tuinen. Denk hierbij aan vliegen, kevers, muggen, luizen en kleine rupsen.

In plaats van te bestrijden, kun je solitaire wespen juist helpen door een insectenhotel te plaatsen! Tegenwoordig zijn de meeste tuinen erg netjes en zijn er van nature te weinig nestplaatsen voor deze insecten.

Nut van wespen

Als je op je terras regelmatig gestoord worden door wespen, dan vraag jij je misschien wel af: ‘waar zijn wespen goed voor?’

Nou, wespen zijn een ware bondgenoot voor ons in de bestrijding van insecten in onze tuin. Wespen vangen namelijk massa’s insecten die ze aan hun larven voeden. Onder andere vliegen, muggen, hooiwagens, cicaden en hun larven, onbehaarde rupsen, larven van bladwespen en zaagwespen worden opgepeuzeld door wespen. Ook stukjes van dode zoogdieren en vogels worden aan de larven gevoerd, mits het vers is en bereikbaar. De larven kunnen namelijk geen huid stuk bijten. In tegenstelling tot bijen, hommels en zweefvliegen zijn wespen dus geen vegetariërs.

Wespen zijn met andere woorden nuttig: ze helpen als het ware met opruimen en vormen een waardevol onderdeel van ons ecosysteem. Bovendien zijn wespen op hun beurt zijn nuttig als voedsel voor diverse zoogdieren en vogels. Vooral de nesten van de gewone wesp en Duitse wesp zijn aantrekkelijk, omdat ze grote aantallen larven en volwassen wespen bevatten. Zoogdieren zoals vossen, egels, dassen en muizen laten zich niet afschrikken door wespennesten. Een voorbeeld van een vogels die zich met wespen voeden is de wespendief. Zijn voedsel namelijk bestaat grotendeels uit wespenlarven. Verder vangen ook de grauwe klauwier en de grauwe vliegenvanger regelmatig wespen.

Conclusie: wat doen wespen?

Wespen leven, voeden hun larven met massa’s insecten en zorgen voor hun voortbestaan. Op hun beurt worden ze gegeten door bepaalde zoogdieren en vogels. Hierdoor zijn wespen een schakel in de voedselketen en dragen ze dus op hun manier bij aan de biodiversiteit op onze aarde. Als we alles zouden vernietigen wat ons irriteert of last bezorgt, dan zouden we de aarde grondig veranderen - misschien zelfs vernietigen. Dus laat de wespen liever leven als dat mogelijk is!

Biologische bestrijdingsmiddelen kopen bij Biogroei

Heb je een wespennest op een vervelende locatie en ervaar je daardoor overlast van wespen? Gebruik dan geen chemische middelen om de wespen te bestrijden en ga juist voor de biologische alternatieven. Bij Biogroei koop je gemakkelijk en snel alle biologische bestrijdingsmiddelen die je nodig hebt om de wespen zo diervriendelijk mogelijk te verjagen of te bestrijden.

Meer informatie nodig?

Inmiddels hebben wij van Biogroei ruim 30 jaar ervaring binnen de sector van biologische bestrijdingsmiddelen. Hierdoor beschikken we over uitgebreide kennis. Dus heb jij een vraag of twijfel je welke middelen het beste zijn voor jouw situatie? Neem dan gerust contact met ons op! Samen zorgen we ervoor dat jij de vervelende insecten zowel diervriendelijk als milieuvriendelijk bestrijdt of verjaagt!